B'i doigheanna éagsúla a bhain na fealsúna ciall as an saol daonna; ach an saol seo a mhalartú, is í sin an cheist.....
Do scríobh Karl Marx an ráiteas sin i 1845, í an téis aige is déanaí ar Feuerbach an fealsamh Gearmánach. Bhí Ludwig Feuerbach ina fhealsamh ábharaí. Ba leanúnaí é ar Georg Wilhelm Hegel dá raibh an stair agus idéanna ina mbunsraith leis an saol a thuiscint. Ábharaí a raibh KM freisin; ach ni raibh sé ina fhealsamh idéalaí ar chor ar bíth.......mar is léir é on stair na 20iú aois deag; tá an saol daonna bunoscionn ina dhiaidh.....mar is ceart!....
Jenny (von Westphalen) Marx Karl Marx
S'ábharaí mise mar a bhí KM.......ach imo chreidmheach Abrahámach atáim freisin, ag an am céanna. Chun an saol daonna a mhalartú - bunoscionn - de réir an caighdeáin Abrahámach, is é sin ina bhunsraith leis an saol seo a thuiscint - agus an saol Gaelach san áireamh....
An seachtain seo caite cheannaigh mé leabhar beag (as Béarla) le Tony Birtill: An Ghaelige i Learpholl (A Hidden History - Irish in Liverpool) an teideal air. Foilsitear an leabhar le News from Nowhere a bhfuil ina siopa leabhar i Learpholl (http://www.newsfromnowhere.org.uk/). Do cheannaigh mé an leabhar san adhmhaidin; is chríochnaigh mé é a léamh roimh an tráthnóna an lae céanna! Chuir sé sceitimíní orm: don chéad uair, ba soiléir dom go raibh an Gaelige beo labhartha ina dteanga duchais ag formhór na 'clainne an Gorta Mhór' anseo i Learpholl, Mary Magee, Felix Ravey, agus a mac, Michael - a rugadh 1853 - ina measc.
Mar a mhinigh mé duit, roimh ré, bionn ceithre 'comharthaí fearainn' ag mo fealsúnacht féin: an traidisiún Abrahámach, na scríbhinní ag Karl Marx, na scríbhinní ag Sigmund Freud, is an Ghaelige. Mar gheall ar an traidisiún Abrahámch, is imo chríostaí mé. Mar gheall ar KM is SF - an ceartas is an anghrá - is imo shóisealaí-anghrách mé! Ach fá dtaobh den Ghaelige, áfach, ni féidir liom ach a rá - agus mé aithris a dhéanamh ar an diagaire, Augustín - Sero te amavi, pulchritudo tam antiqua et tam nova, sero te amavi! et ecce intus eras et ego foris, et ibi te quaerebam - sin é: 'rodhéanach a bhfuil mo dhúil ionat, a h-áilleacht an-úr is an-ársa, rodhéanach mo dhúil. Bhí tú imo chroí ach bhí mé ag do chuardach achan áit eile...'
Tagann siad le chéile, mo cheithre comharthaí fearainn, chun aon treo éablóideach amháin a thaispeánadh dom. Agus bionn gá ag an beirt againn úsáid a bhaint leis an ceithre acu, le cheile: nil creideamh gan anghrá....nil anghra gan ceartas....agus nil ceartas gan ár dteanga féin.......
Ach an bhfuil sé rodhéanach é, an dúil sa Ghaelige?....Níl ar chor ar bíth má mar uirlis réabhlóideach chun an ceartas daonna a bhunú usaidaimid ár dteanga, i measc na pobail ina bhuilimid inár gcónaí, chun anghrá a spreagadh eadrainn. Nil bladhmmanach é seo, nil reitric folamh ach oiread, más é an fuinneamh an Dé Abraham a ligimid trid ár gcoirp anghracha a rith.....Tá orainn ciall an abairte 'Dia dhuit' a athchur chun a brí éabhlóideach a athghabháil....agus sin sa comhluadar dá bheag é ina bhfuilimid páirteach ann...anseo....inniu....anois!
Ní bhionn an tromlach sa tsochaí ach bailiú le chéile na mionlaigh - ár mionlach Gaelige ina measc. Agus tá fuinneamh Dé sna mionlaigh más an ceartas is an anghré a cleachtadh ann.......Na chaillimid an nasc eadrainn, inár Gaeilgeoirí nua-aimseartha, an lae inniu.......Na graingraif thuas - cen fáth ar suaslódáil mé iad?.....Bhual, de bhrí go dtaispeann siad KM is a bheanchéile ina n-óige, ar bharr a nirt......Agus is inár n-óige go deo túsa is mise - le fuinneamh Dé (leis an nath gnáthach cainte Gaelige a athrú!) - chun ár cultúr a chur chun cinn ina n-uirlis don ceartas is don anghrá i measc an phobail......
Bionn cuimhne i gcónaí agam ar an Michael Ravey eile, mo sin-seanathair......'forever young' i dTír na nÓg agus ina Ghaeilgeoir agóideach fós!.....
(tá níos mó a fháil, as Béarla, fá dtaobh den abhar seo ar http://thoughtsfromkirkby.blogspot.com )
Slán go fóillin......
xxxx......... ; D
No comments:
Post a Comment