Níl sé ceart go leor é Liam Ó Maonla sa réamhrá don amhrán seo......mar sin féin an-hálainn an ceol a casann sé leis....
Do na daoine bochta 'caitliceacha' (mar mo mhuintir san Oirdeisceart Uladh), bhí an Áifreann ina shiombail, nasc stairiúl leis na sinsir.....mmmmm.....dáiríre?....
'Stairiúl'? .....bhuel......tá is níl......de bharr go raibh ár sinsir ina cónaí san oileann le mile (ar a laghad) bliain roimh mbreith Íosa o Nazareth, le mile bliain roimh gcéiliúradh an céad hEocaraist.....
Agus an Áifreann ag an gcarraig, an bhfuil sé mar a gcéanna leis an céad gcéiliúradh sin?....Arís, tá is níl!....
Níl: de bharr go raibh an céiliúradh ag an gcarraig de réir gnáis cumtha leis an 'eaglais' i Róimh, priomh-cathair na hImpireachta an Iarthair, nil sé macasamhail leis an suipéar déireannach ar chor ar bíth....
Ach tá, freisin: mar sin féin bhi Íosa féin ann, sa céad 'eocaraist' - sa cholainn féin - agus bionn sé i lathair (arís sa cholainn féin!) inár gcruinnithe 'eocaraisticeacha' inniú, fiú anseo i Kirkby, i measc fuilligh na 'low Irish'!......
....tionchar an Impiriachta, inniu fós?......Lig dom é a mhiniú leat.....
Is lorg na maorlathais impiriúil a cloistear i gcanúint an cléir: mar shampla, is 'iobairt' i an tÁifreann.....agus 'bionn dualgas orainn 'iobairt a dhéanamh' do Dhia......Is iad na nEaspaig ina daoine is tabhactach san 'Eaglais'.....Sa bhliain 313 CE, iompaigh impire an Róimh, - Constantinus a bhí air (é ina 'Chriostaí' ar an bomaite déireanach roimh a bhás!)........agus bunú is córas rialtais impiriachta leis...
On am sin anuas - 313 CE - bionn ina Roinn eagrú Stait, an Eaglais....Sin é an fáth go mbionn 'iobairt' a úsáid an Áifreann ('offering' as Béarla) a mhiniú don phobal. An tabhachtach a bhí 'sacrificium' poiblí sa córas sóisialta an Impireachta; 'Easpag' nó ἐπίσκοπος, epískopos, "overseer", "guardian" tugtha ar taoisigh Criostaí - bhí ἐπίσκοπος gradam sa maorlathas impiriachta; agus tugadh 'Eaglais' - a bhfuil ar iomlán an phobail sa Bíobla - ar an maorlathas seo amháin.....
Da bhrí sin a mbionn dílis den 'maorlathas' cumhacta impiriachta é gach 'eaglais Chriostaí' - 'caitliceach' nó 'protastúnach'; bionn meon teoranta maorlathais ar gach aon 'eaglais' an lá inniu. Agus is é sin contrártha don spiorad Íosa on Nazareth a raibh - is a mbionn i gcónaí 'sans frontières', gan teorann ar bíth ach an ghrá agus gcearta na ndaoine.....
Sin an firinne cealithe faoin 'stáir' na ndaoine 'mór le rá' sna eaglaisi, chun greim a choinneáil ar a chumhact féin.....Nil sé mar sin sa 'soiscéil'........Éstimis!
Chun an brí fior an Eocaraist a nochtadh - a croí anghrách a thaispeandh - scriobh mé mo leabhairlin; agus thosaigh mé blaganna a scriobh - as Béarla i dtús báire, ach anois as Gaelige...
Do bhi an cruinniú ag an gcarraig ina shiombail gur diúltimis - in ainm achan duine - a ghlacadh leis leatrom ar bith.....Céiliúraimis é ag an gcarraig aris!.....
Athscriobh na staire é - ach athscriobh mar is ceart!....
Slán go fóill!
bionn brón orm igcónaí fá dtaobh mo Ghaelige briste......
No comments:
Post a Comment